Nihal Yormaz
Eserlerinde dünyaca ünlü Bayan Marple ve Hercule Poirot adlı iki hafiye yaratan İngiliz polisiye yazarı, polisiye edebiyatının kraliçesi Agatha Christie’nin romanları tüm dünyada iki milyardan fazla satmayı başardı. Christie’nin romanlarını şöyle alıcı gözle incelediğinizde karşınıza bazı dikkat edilmesi gereken noktalar çıkıyor ve bu noktalar cinayetlerdeki gizemi çözebilmeniz için size ışık tutuyor. Gelin bu noktaları maddeler halinde birlikte inceleyelim:
- Christie’nin romanlarındaki katil, kurbanıyla mutlaka yakın duygusal bir bağ içindedir ve çoğunlukla da ya eşi ya da yakın bir akrabasıdır.
- Eğer romanda karakterler tekne ya da uçakla seyahat ediyorlarsa katil erkektir.
- Eğer romanda karakterler araba ya da kamyonet kullanıyorlarsa katil bir kadındır.
- Christie’nin katillerine dair ilk ipuçları büyük oranda kitabın ilk beşte birlik bölümünde tanıtılır.
Listemizin en can alıcı noktasına gelmişken İrlanda Queens ve İngiltere Exeter Üniversitelerinin ortak bir çalışmasından ilham alalım ve Agatha Christie’nin kitaplarındaki katillerin sırrını açıklamayalım. Ünlü yazar kitaplarında katillerle ilgili pozitif ayrımcılık yoluna giderek kadın ve erkek katillerin tarzlarını ayrıştırmıştır. Listelersek:
- Kadın katiller genellikle kurbanlarını zehirliyor.
- Erkek katiller bıçak ya da silah kullanarak daha kanlı cinayetler işliyor.
- Kadın katiller genellikle yaptıkları bir hata yüzünden yakayı ele veriyor.
- Erkek katiller ise Hercule Poirot ve Bayan Marple’ın başarılı çalışmaları ve çıkarımları sonucunda yakalanıyorlar.
Agatha Christie kimleri öldürüyor?
Bu sorunun ardından neden öldürüyor sorusunun gelmesi muhtemel. Yazının başlarında da dile getirdiğim üzere Christie’nin romanlarında katil kurbanıyla mutlaka yakın duygusal bir bağ içinde olur. Genellikle mevzular amcaoğlu, halakızı, kayıp kuzenler, baldızlar ve benzeri bir aile ekseninde döner ve yazarımız kafa karıştırmak için soy ağacının çeşitliliğini kullanır. Buradan hareketle Christie’nin, katillerine duygusal ve bazen de menfaat ilişkilerini temele alan sebeplerle cinayetler işlettiğini söylemek mümkün.
Katili Hiç Bulamamak
Agatha Christie romanları okurken kitabın sonuna kadar katili bulmanız mümkün olamayabilir ancak romanın sonunda mutlaka katilin kim olduğunu öğrenirsiniz. Eğer katile ulaşamamışsanız bu maalesef ki okuduğunuzu anlamadığınız mânâsına gelir. Zira genellikle Agatha Christie’nin romanlarında sona gelene dek katil olacağını düşündüğünüz bir isme yoğunlaşırsınız çünkü o isim ön plana çıkmıştır. Fakat romanın son on sayfasına geldiğinizde katilin neden o isim olmadığı ispatlanır ve dedektifimiz bu ismi temize çıkartabilir. Ancak; bu, tam olarak bizi ters köşeye yatırmaktır çünkü tam dedektife inanacakken kendimizi son iki sayfada katilin gerçekten de o kişi olduğu gerçeğiyle karşı karşıya bulabiliriz. İşte tam bu noktada da yazarın tarzının okuyucuyu kandırmak olduğunu söylemekten çekinmemek gerek. Nitekim Agatha Christie, okuyucunun katili bulamaması için eksik bilgi vermeyi ve katil gibi gözükenin katil çıkmamasının yanı sıra, katilim ben diye bangır bangır bağıran karakterin sonunda gerçekten katil çıkmış olması durumuna da okuyucusunu alıştırmıştır.
Agatha Christie romanlarında katili bulmak için birkaç noktayı gözden kaçırmamanızda fayda var. Bunlardan en önemlisi polisleri ve dedektifleri de şüpheliler listesinde tutmak, bir diğeri ise katillerin kimlik değiştirme ihtimali üzerinde durmak. Bu iki noktayı aklınızdan çıkarmadığınız, kitapta geçen konuşmaları dikkatle takip ettiğiniz ve konuşmalarda verilen ipuçlarının peşini bırakmadığınız takdirde katili hiç bulamamak diye bir durumla karşılaşmanız zor. Zira eğer ki romanda geçen konuşmalardaki sözcüklerin düşünülenden farklı bir mânâya geldiğini keşfederseniz katili de bulursunuz. Çoğu zaman inceden inceye hile yapan ve kitabın önceki bölümlerinde bahsetmediği bir ayrıntıyı cinayetin kilit noktası haline getirerek katilin bulunma sebebi diye sunan ve fakat her şeye rağmen iki üç kitabını okuduktan sonra tarzını kapacağınız sürükleyici romanlar yazmış Agatha Christie ile hâlâ tanışmayanlarınız varsa Doğu Ekspresi’nde Cinayet benim tavsiyemdir.
