Barış Saydam

Bilim ve Sanat Vakfı bünyesinde 2001 yılında başlayan Hayal Perdesi sinema atölyesinin ilk meyvesi, İhsan Kabil önderliğinde hazırlanan fanzin olur. 2003 yılında isimsiz, kapaksız ve yayın aralığı belirsiz bir şekilde ortaya çıkan fanzinin bütün eksikliklerine rağmen temel bir felsefesi vardır. Sinemayla birlikte düşünen bir platform kurmayı amaçlayan bir grup sinemaseverin ortak düşüncesi, yazılan yazıların ve yapılan tartışmaların gelecek kuşaklara da aktarılması, geriye dönüp bakıldığında bir yerinde yaşanan zamanın dinamikleriyle de bir şeyler ortaya koymasıdır. Bu amaçla derinlikli yazıların, tartışmaların, dosyaların ve söyleşilerin yer aldığı yayın kısa sürede kendi hedef kitlesini de yaratmayı başarır. On üç sayı fanzin olarak çıktıktan sonra 15 Ocak 2010 tarihinden itibaren e-dergi olarak iki ayda bir çıkmaya başlar.

Elektronik bir yayın olmasına rağmen matbu bir dergiymiş gibi disiplinli ve profesyonel bir şekilde hazırlanan sinema dergisi, bugün makaleleri, söyleşileri ve dosyalarıyla sinema sektöründe ve akademik çevrede önemli bir yer tutar. Gündem oluşturan konuları ve konuklarıyla sinema alanındaki tartışmalara derinlik kattığı kadar, dergicilik alanında da pek çok ilke imza atar. Türkçe yayın yapmasına rağmen, içeriğinde İngilizce yazı ve söyleşilerin de yer aldığı English Section ve Türkiye’deki sinema ve sinemacılığın tarihine ışık tutan bilgi ve belgelerin yayınlandığı Türk Sineması Araştırmaları bölümleri, benzeri diğer dergilerde olmayan, Hayal Perdesi’ne özgü içeriklerdir.

Elektronik Dergiden Matbu Yayına
Türkiye’deki sinema literatürüne kalıcı bir katkı sağlamayı amaçlayan yayın, bu doğrultuda geçtiğimiz sene bir yıllık çıkarır. Hayal Perdesi 2012 Yıllığı’nda, 2012 yılında Türkiye sinemasıyla ilgili içeriklerden bir derleme yapılır. Celil Civan ve Aybala Hilâl Yüksel’in editörlüğünde hazırlanan ve Vizyon, Söyleşi, Türk Sineması Araştırmaları, Dosyalar ve Kamera Arkası gibi bölümleri içeren derleme, aynı zamanda Türk sinemasının bir yılının da özeti gibidir.

Yeşilçam’dan beri Türkiye’de süregelen abartılı durum komedisi (Arzu Film ekolünü bir kenarda tutarsak) geleneğini bir kenara bırakıp kendine has bir sinema dili yakalamanın peşine düşen Yüksel Aksu’yla yapılan söyleşide, yönetmenin filminden yola çıkılarak ülkemizdeki mizah geleneğiyle ilgili satır başlarını da okumak mümkündür. Zeki Demirkubuz’la Yeraltı filmi üzerine yapılan söyleşi, Türkiye’de sinema dergiciliği adına önemli mihenk noktalarından birini teşkil eder. Nizam Eren ve Arşivist söyleşileri ise, vizyon haricinde kültürel mirasımızı korumak adına yapılan çalışmaları aktarmakla birlikte 2012 yılında Türk sineması adına yapılan önemli çalışmalara tanıklık eder.

Güncel sinema dergilerinin de içeriklerinde sık sık yer verdikleri film eleştirileri ve söyleşiler haricinde, Hayal Perdesi yıllığının öne çıkan içeriğini dosyalar oluşturur. Türk sinemasının kurucu yönetmenlerinden Lütfi Ö. Akad ve Metin Erksan’la ilgili hazırlanan dosyalar geçmişten gelen mirası günümüze aktarırlar. Lütfi Ö. Akad dosyasında yönetmenin önemli filmlerinin farklı yazarlar tarafından yapılmış incelemeleri yer alır. Giovanni Scognamillo ve Sami Şekeroğlu gibi Türk sinemasının altın yıllarına tanıklık etmiş kişilerle yapılan söyleşilerle desteklenen dosyada, bir de Bilim ve Sanat Vakfı’nda düzenlenen üç oturumlu Lütfi Ö. Akad panelinden notlar yer alır. Metin Erksan dosyasında ise sinema tarihçileri Agâh Özgüç ve Giovanni Scognamillo’yla yapılan söyleşiler ve Kurtuluş Kayalı’nın Türk sinemasında Metin Erksan’ın değerini ortaya koyan makalesi bulunur.

Günümüzde popüler kültürün bir ürünü haline gelen renkli, bol görselli ve yüzeysel yazıların/yorumların bulunduğu yayıncılık alanında, hedef kitlesini daraltmak adına nitelikli ve derinlikli bir içerik oluşturmayı amaçlayan Hayal Perdesi’nin çıkardığı (ve bundan sonra her yıl düzenli olarak çıkarmayı amaçladığı) sinema yıllığı bu açıdan bakıldığında, Türkiye’de önemli bir karşı çabayı da imlemiş olur. Sinema eleştirmenliğini şövalyeliğe benzeten Giovanni Scognamillo gibi, Hayal Perdesi topluluğu da bir anlamda popüler kültüre ve çoğunluğun baskısına karşı koyarak idealist ve kararlı tavrını sürdürür. 2001 yılında başlayan yayın hayatına Türkiye’deki sinema literatürüne katkı sağlayacak eserler üreterek devam eder.

Hayal Perdesi Sinema Dergisi 2012 Yıllığı
Aybala Hilal Yüksel, Celil Civan
Küre Yayınları