Sait Faik, 108. doğum gününde, Sarnıç dergisinin Kasım-Aralık 2014 tarihli 20. sayısında duyurulan bir anketle yeniden gündeme geldi. “Türk Öykücülüğünün En Önemli Öykü Kitapları” başlığıyla yapılan ve yazarların oylarıyla belirlenen anketin sonucunda, Sait Faik‘in “Alemdağ’da Var Bir Yılan” kitabı ilk sırada yer aldı. Sarnıç’ın editörü ve öykücü Neslihan Önderoğlu, anketin sonucunu Arka Kapak’a değerlendirdi.
Haber: Volkan Alıcı
Önemli öykü dergilerimizden Sarnıç, Kasım-Aralık sayısında, “Türk Öykücülüğünün En Önemli Öykü Kitapları” başlıklı anketin sonuçlarını yayımladı. Çok sayıda yazarın katılımıyla gerçekleştirilen anketin sonucunda Sait Faik‘in “Alemdağ’da Var Bir Yılan” adlı kitabı 33 oyla listenin ilk sırasında yer aldı.
Anket sonucunu nasıl değerlendirdiğini, Sarnıç editörü ve öykücü Neslihan Önderoğlu‘na sorduk. 1950 kuşağının öykücülüğümüz üzerinde etkisini sürdürdüğünün bu anketle bir kez daha görüldüğünü söyleyen Önderoğlu, öykünün son dönemine ait kitapların listeye girmemesinin de dikkat çekici olduğunu söylüyor. Önderoğlu’nun görüşleri şöyle:
“Biz anketi yaparken Türk öykücülüğünü dönemlere ayırmadık. Bu biraz daha detaylı bir çalışma gerektirdiği gibi o dönemlerin kaçar yıllık periyotları kapsayacağı da ayrı bir tartışma konusu olabilirdi. Bunun sonucunda öykücülüğümüzün Ömer Seyfeddin hikâyeleri gibi en eski ve kayda değer bazı eserleri ne yazık ki sıralamaya giremedi. Bunun gibi, öykünün son dönemine ait kitaplar da ankete katılanların listesinde yer almadı. Dikkat ederseniz hâlâ 1950 kuşağının öyküdeki klasikleşmiş saltanatı sürüyor. Bana göre bu en dikkat çekici sonuçlardan biri.
“Ancak anket sonuçlarını yorumlarken de belirttiğimiz gibi Sait Faik modern Türk öykücülüğünün miladı olarak kabul edilebilir. Ankete katılanların büyük bir çoğunluğu listelerinin en üst sırasında ‘Alemdağ’da Var Bir Yılan’ı yazdılar. Sait Faik’in diğer beş öykü kitabı da yine ankette üst sıralarda yer alıyor. Ancak ‘Alemdağ’da Var Bir Yılan’ın bu kadar büyük bir oy farkıyla ve üzerinde mutabık kalınarak listenin başında yer alması en önemli sonuçtur. Bunun çeşitli nedenleri var. Bu kitap Türk öykücülüğünde ‘yabancılaşma’ denince akla ilk gelen kitaplardan biridir. Sait Faik’in son kitabıdır ve ondan önceki kitaplarından farklı olarak somuttan soyuta geçtiği, sürrealist yanını ortaya çıkardığı bir kitaptır. Oturmuş bir anlatımı ve müthiş bir dili vardır. Belki de Sait Faik’in eşsiz öykü evreninin taçlandığı bir eser olduğu için bu kadar sevilmektedir.”
Anket sonuçları
Sarnıç dergisinin “Türk Öykücülüğünün En Önemli Öykü Kitapları” anketinin sonuçları:
- Alemdağ’da Var Bir Yılan / Sait Faik
- Dost – Yaşamasız / Vüs’at O. Bener
- İshak / Onat Kutlar
- Korkuyu Beklerken / Oğuz Atay
- Parasız Yatılı / Firuzan
- Gecede / Leyla Erbil
- Göçmüş Kediler Bahçesi / Bilge Karasu
- Yürekte Bukağı – Yaza Yolculuk / Tomris Uyar
- Önce Ekmek / Orhan Kemal
- Yeni Dünya / Sabahattin Ali
- Hallaç / Leyla Erbil
- Memleket Hikâyeleri / Refik Halit Karay
- Son Kuşlar- Havada Bulut- Lüzumsuz Adam-Mahalle Kahvesi- Sarnıç / Sait Faik
- Doğu Öyküleri / Ferit Edgü
- Sarı Sıcak / Yaşar Kemal
- Bodur Minareden Öte / Yusuf Atılgan
- Tante Rosa / Sevgi Soysal
- Ayışığında Çalışkur / Haldun Taner
- Yaz Yağmuru / Ahmet Hamdi Tanpınar
- Ev Ona Yakıştı / Memduh Şevket Esendal
- Ten ve Gölge / Hulki Aktunç
- Yanık Saraylar / Sevim Burak
- Bozbulanık / Nezihe Meriç
- İçeriye Bakan Kim / Mehmet Günsür
- Uzak Noktalara Doğru- Gemiler de Ağlarmış / Cemil Kavukçu
- Ölü Zaman Gezginleri / Hasan Ali Toptaş
- Bırakılmış Biri / Orhan Duru
- Sığınak Hikayeleri / Feyyaz Kayacan
- İmbatla Dol Kalbim / Tarık Dursun K.
- Haziran / Selçuk Baran
Anket nasıl yapıldı?
Dergide ayrıca “Anket Yöntemi ve Sonuçları Hakkında Birkaç Söz” başlığıyla bir açıklama da yayımlandı. Açıklamada anketin öykü kitaplarını ve yazarları yarıştırmak gibi bir niyetle hazırlanmadığı, öykü okuru için referans olabilecek bir okuma listesi oluşturmanın amaçlandığı vurgulanırken şu bilgilere de yer verildi: “Ankete katılan edebiyatçılarımızdan aralarında bir ayrım gözetmeksizin 5 tane öykü kitabı seçmelerini istedik. Ankete toplam 56 edebiyatçı katıldı ve çoğu, tercihlerinin 5 ile sınırlanmasından memnun olmadı. Bu sayıyı 5 ile sınırlandırmamızın nedeni gelen sonuçların sınıflandırılmasında kolaylık sağlamasıydı. Gelen sonuçlara göre en çok oy alan kitaptan itibaren sıralama yapmaya ve 25 kitaplık bir liste hazırlamaya karar vermiştik. Ancak gördük ki özellikle öykü verimi çok olan yazarlar söz konusu olduğunda gelen oylar çok dağılıyor ve eşit oy alan kitaplar oldukça fazla. Bu yüzden listemizi biraz daha uzatmaya karar verdik. Listede ilk 15 öykü kitabı aldıkları oya göre sıralanmış, kalanlar ise yaklaşık aynı oyu almıştır. Bu nedenle sonuçlar değerlendirilirken de bunun bir öncelik sıralaması olmadığının altını çizmek isteriz.”
Ankete katılan edebiyatçılar:
Demir Özlü /Asuman Susam/ Gamze Güller / Veysi Erdoğan / Gülenay Börekçi / Hasan Özkılıç / Menekşe Toprak / Esra Yüksel / Atakan Tuncer / Özlem Akıncı / Erhan Sunar / Gültekin Emre / Murat Özyaşar / Adnan Gerger / Ayşen Işık / Birgül Oğuz / Hakkı İnanç / Berna Durmaz / Hasan Öztoprak / Aysun Kara / Emrah Öztürk / Haydar Ergülen / Abdullah Ataşçı / Hakan Bıçakçı / Figen Alkaç / Oylum Yılmaz / Asuman Kafaoğlu Büke / Mahir Ünsal Eriş / Metin Kaygalak / Behçet Çelik / Seray Şahiner / Hülya Soyşekerci / Nazlı Karabıyıkoğlu / Gonca Özmen / Alper Beşe / Onur Çalı / Kemal Varol / Fuat Sevimay / Faruk Ulay / Saliha Yadigar / Onur Caymaz / Zeynep Sönmez / Remzi Karabulut / Faruk Duman / Fadime Uslu / Mehmet Fırat Pürselim / Neslihan Önderoğlu / Ömer Erdem / Cem Kalender / Serkan Türk / Nalan Kiraz / Nalan Barbarosoğlu / Hande Gündüz / Melike Uzun / Bora Abdo / Aykut Ertuğrul.