Erdi İnci

Klasik eserleri okumak kimine zor gelir. Belki de zordur gerçekten. Mesela çocuklara; onlar için temel oluşturabilecek “klasik” eserlere ihtiyaç duydukları söylenir çoğunlukla. Söylenmekle kalınmaz, müfredat yoluyla okutulur da o klasikler. “Okuyamamanın” anısı, klasiklere sempati duymayan bir neslin yetişmesine neden olurken, klasiklerin “zor” ve “sıkıcı” oldukları algısı genele yayılır. Peki çocukluğunuzda, “Gün gelecek bu eserleri günümüzün güçlü kalemleri bizler için okuyup anlatacaklar,” denseydi?

Domingo Yayınevi epey yararlı bir projeyi Türkçeye kazandırdı; “Hepsi Sana Miras” serisi. Serinin her kitabı, çağdaş edebiyatın ataları sayılabilecek Jules Verne, Fyodor Dostoyevski, Jonathan Swift gibi yazarların birer eserini ele alıyor. Ve bu eserleri, “Gulliver”i ya da “Suç ve Ceza”yı, günümüz edebiyatına yön veren Umberto Eco, Dave Eggers gibi yazarlardan okuyorsunuz.

Seri şu ana kadar yayımlanmış altı kitap ile çıktı karşımıza. Jonathan Coe anlatımıyla “Gulliver”; Yuyin Li’nin kaleminden, daha sonra da birçok destana ve anlatıya da esin kaynağı olan Mezopotamya efsanesi “Gılgamış”; Avrupa tarihini temel alan kült kitaplarıyla Umberto Eco’dan yine veba dönemi Avrupasında geçen “Nişanlılar”; Stefano Benni’den, metindeki şiirselliği bizlere ustaca aktaran anlatımıyla “Cyrano de Bergerac”; Rusya edebiyatı, hatta realist edebiyat denince akla ilk gelen ve Abraham B. Yehoshua’nın kalemiyle bir kez daha dillendirilen “Suç ve Ceza” ve son olarak da, Jules Verne’in ünlü eseri, Dave Eggers anlatımıyla karşımıza çıkan “Denizler Altında Yirmi Bin Fersah”. Bizleri bekleyen “Don Juan”lar, “Kral Lear”lar, “Antigone”leri ve “Burun”lar da yakında elimizde olur.

“Hepsi Sana Miras” serisi çok farklı iki özelliğiyle dikkat çekiyor. Birincisi, eserlerin anlatıcı-yazarlar tarafından, kendileri için önemli olan kitaplar arasından seçilmiş, kendi okurluklarına göre irdelenmiş/incelenmiş ve onların bakış açılarına göre aktarılmış olması. Tıpkı altı çizilmiş bir kitabı okumak gibi; ancak bu kez kitapların altını çizenler, günümüz edebiyatını şekillendiren isimler.

Bu durumda, gidilecek iki yol var. İlki, bu kitapları henüz okumamış bireyler olarak, o anlatıcı-yazarın ışığında orijinal metinlere geri dönmek; ikincisi de orijinal metinleri daha önce okumuş bireyler olarak anlatıcı-yazar sanki karşınızdaymışçasına, kitap üzerinden hayali okuma-tartışma oturumları yapmak. İlkinde, bu metinler orijinal metinlere giriş dersi niteliği kazanacağından, okura daha dikkatli inceleme ve okuma şansı sunacak. Tıpkı dil-edebiyat bölümü öğrencisinin yapacağı gibi… İkincisinde de, anlatıcı-yazarla anlatılan metinler üzerinden kurgulayacağını tartışmalar orijinal metni bir daha hatırlamanıza, isterseniz o metne dönüp bakmanıza ve kitabı belki daha farklı tatlarla bir daha kapatmanıza yarayacak.

Bu projenin dikkat çeken ikinci özelliği de, orijinal metinleri irdeleyen anlatıcı-yazarların; metinleri kurgusu ve anlatımı üzerinden de incelemeleri. Orijinal metinler ne kadar önce yazılmış olurlarsa olsunlar, işlenen tipleri, arketipleri, macerayı, maceraya çağrıyı, çağrının reddini.. kısacası bütün aşamaları da tek tek irdelemiş anlatıcı-yazarlar. Bu yönüyle de, okurda tat bırakan bir inceleme çalışması olarak görülebilir “Hepsi Sana Miras” serisi. Ya da keyifli bir yaratıcı yazarlık dersi olarak.

Gelelim bu serinin asıl kitlesi olarak düşünülen çocuklara… Anlatımlarındaki akıcılık ve illüstrasyonlarıyla, çocukların kısa metinli resimli kitaplardan ve ilk kitaplarından sonra yetişkin edebiyata geçişlerinde harika bir köprü görevi üstlenecek bir proje bu seri. Türkiye’de hâlâ emekleme aşamasında olduğu için yeterli sayıda nitelikli kitap üretmeyen ilkgençlik türünün yanında bir işlevi daha yerine getirecek: Genç kitleleri klasiklerle barıştırmak! Telif süresi sona erdiği için çoğu yayınevinin düzensizce sadeleştirip katlederek çocukların önüne sürdüğü pek çok kitabın yanında “Hepsi Sana Miras” serisi, bu kitaplarla kirletilmiş ve kaderleriyle oynanmış çocuklar için yeni bir umut da oluşturuyor. Hem onlar, hem de bizler için… Her kitap iki nesilden iki yazarı bir araya getirdiği için, çocuklar açısından çok yönlü bir edebiyat buluşmasına da ortam sağlıyor.

Domingo Yayınevi Türkçeye kazandırdığı bu projeyle hem yetişkinlere, hem gençlere, hem de çocuklara, kısacası her yaşa hitap etmiş. Bizi yakın gelecekte, Türkçe edebiyatın güzide eserleriyle de aynı (ya da benzer bir) proje üzerinden buluşturması dileğiyle.

Bu ürüne babil.com‘dan ulaşabilirsiniz.

Hepsi Sana Miras dizisi – Domingo Yayınevi