Abdullah Rıdvan Can
“Görüntüler, gerçekliğe sahip olmanın güçlü bir yanılsamasını yarattığı için bizi büyülerler.”
J.Borges
“Hollywood, neredeyse sinemanın başlangıcıyla birlikte kendi üslubunu ve kültürel kodlarının vermiş olduğu ögeleri perdeye yansıtmada etkili pazar…
“Film, Biçim ve Kültür”, Kültür kavramının işleyişi ve toplumsal kodlarla aktarımı meselesini açımlanırken klasik Hollywood stilinin ayrıntılı olarak referans alındığı; senaryo işleyişi, teknik gelişim süreçleri, sinemanın sanat oluşuna kadarki evrimi, film yaratıcıları, biçimsel üslup belirleyici etmenler gibi çok detaylı başlıkları inceleyen; Robert Kolker imzalı ve Ertan Yılmaz çevirisiyle Türkçeye kazandırılmış bir eser. Eseri bir başka yönden değerli kılansa, çeviri sürecinde çevirmen; öğrencisi ve akedemik dostu olan altı kişiyle daha çalışmış olmasıdır. Filmi; biçimsel olarak incelerken teknik, kültürel olarak incelerken felsefi ve sosyo-kültürel, film sanatının bizatihi kendisini incelerken ise görsel tasarım ögelerinin her bir etmenini-senaryo, hikâye, ışık, ses, akımlar, üslüplar vs.-dönemsel olmaktan ziyade bütünsel bir bakış açısıyla irdelenmiş. Kitabın giriş yazısının bir yerinde kitabın yazarı; “Film, Biçim ve Kültür’de, film kültür içinde nerede yer alır, onun popülerliğini ne oluşturur ve neden popülerlik bazen onu kınamak için kullanılır gibi, filmin bütün bağlamlarına(televizyon ve yeni medyaya göndermelerle birlikte) yakından bakacağız” demektedir. Özellikle Hollywood Filmleri üzerinden ele alınacak olan kültür ve kültürün işleyişi, önemli dönemeçlerle ve teknik okumalarla güçlendirilmiştir. Teknik manada ilk çıkış noktası ve ele alınan konu; görüntü ve gerçeklik yanılsamalarının ilk zamanlardaki oluşturduğu algıya yönelik sürecin analizi; sinemanın teknik bir devrim olarak ileride bir sanat disiplini olacağı öngörüsü olmadan işlemiş olmasıdır. Devamında ele alınan konu başlıklarıyla birlikte, kapsayıcı bir Sinemaya Giriş eseri oluşturulmaya çalışılmıştır.
Kitabın esas meselesi ve kitapta da referans olarak işlenen konu; güçlü ekonomisi ve baskın teknolojisi sayesinde film yapma işini daha en başından beri endüstri haline getiren Hollywood’un, ülke sinemalarına pazarladığı filmlerin; ulusal film yapımcıları, yönetmenleri ve düşünürleri tarafından reddedilmesiyle başlayan, sinemada farklı seslerin ve fikirlerin ortaya çıkmasını sağlaması… Kitapta bahsi geçen; görüntü ve gerçeklik, teknik ve biçimsel etmenler, tür sineması, yönetmen sineması, kültür kodları ve kültür kuramları, sinemada öykü anlatıcılığı gibi detaylı konu başlıkları altında irdelenen tüm mesele; Hollywood etkisiyle kendisine başka alternatifler belirlemek zorunda kalan kültürel altyapılarını perdede görmek isteyen sinemacıların genel çerçevesini çizmek ve günümüzdeki bloklara ayrılmış film yapım anlayışının sınırlarını belirlemektir.
